Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatı Genel Özellikleri

Kurtuluş Savaşı’nın kazanılmasından sonra, 1923’te Türkiye Cumhuriyetinin kurulmasıyla birlikte, her alanda olduğu gibi edebiyat ve sanatta da yeni bir dönem başlamıştır. Cumhuriyet Döneminde dilde sadeleştirme çalışmaları hızlanmış, ardından Türk Dil Kurumu kurulmuştur. Dil devrimiyle birlikte Türk edebiyatı gerçek macerasına girmiş, yenilikçi, modern sanat görüşlerinin benimsendiği bir edebiyat doğmuştur. Bu dönemde edebiyat, millileşme akımının devamı olarak hızlı bir gelişme göstermiştir. Edebiyatımız Batı taklitçiliğinden kurtulmuştur. Bu dönemde sanatçılar yeni kurulan Cumhuriyet’in, Atatürk ilke ve devrimlerinin yaygınlaşıp benimsenmesinde önemli rol üstlenmişlerdir. İşte 1923’ten sonra oluşmuş bu edebiyata Cumhuriyet Edebiyatı adı verilir.

Cumhuriyet Edebiyatına Genel Bakış

Cumhuriyet’in ilk yıllarında ölen bazı sanatçılar dışında Milli Edebiyatçılar, Beş Hececiler ve Bağımsızlar olarak ele aldığımız şair ve yazarlar sanat hayatlarına Cumhuriyet döneminde de devam etmişlerdir.
Kaynağında milliyetçilik ve medeniyetçilik vardır.
Cumhuriyet Dönemi edebiyatında yapılan değişiklerle edebiyatımız, biçim, içerik, dil, üslup bakımından çağdaş edebiyatçılar düzeyini yakalamıştır.
Daha önceden sanatçılar hep İstanbul çevresinden görülürken Cumhuriyet’le bu çehre değişmiştir.

Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatı Genel Özellikleri

✔Aruz ölçüsü bırakılıp serbest ölçü ve hece ölçüsü kullanıldı.

✔ Yazı dili konuşma dili arasındaki fark tamamen giderilmiş, İstanbul Türkçesi esas alınmıştır.

✔ Edebiyatımız İstanbul aydınlarının tekelinden kurtulmaya başladı.

✔ Sanatçılar, Atatürk ilkelerini yaymayı, halkı aydınlatmayı bir görev saymışlardır.

✔ Anadolu’dan aydın çıkmaya başladı.

✔ Romanda ve hikayede köy yaşantısı ve köy gerçeği, toplumsal sorunlar gerçekçi bir dille roman ve hikayelerde işlenmeye başladı.

✔ Kurtuluş Savaşı’nı konu alan romanlar yazıldı.

✔ Sezgicilik, Varaoluşçuluk, Sürrealizm gibi akımlar bu dönemde etkili oldu.

✔ Tiyatro ve deneme alanında büyük gelişmeler kaydedildi.

✔ Şiir, soman, hikaye ve tiyatro gibi türler gelişmiş bu türlerde Batı edebiyatı ölçüsünde başarılı örnekler verilmiştir.

✔ Bu dönemden itibaren farklı edebi topluluklar ortaya çıkmaya başladı.

⁙⁙⁙⁙⁙⁙⁙⁙⁙⁙⁙⁙⁙⁙⁙⁙⁙⁙⁙⁙⁙⁙⁙⁙⁙⁙⁙⁙⁙⁙⁙⁙⁙⁙⁙⁙⁙⁙⁙⁙⁙⁙⁙⁙⁙⁙⁙⁙⁙⁙⁙⁙⁙⁙⁙⁙⁙⁙⁙⁙⁙⁙⁙⁙⁙

⁂ Yedi Meşaleciler

⁂ Garipçiler (I. Yeni) 1940-1950

⁂ Maviciler (Mavi Akımı) (1952-1956)

⁂ İkinci Yeniler (1950-1965)

✔ 1950’de “Garip” akımına tepki olarak çıkmıştır.

✔ Amaçları, şiirin düşürüldüğü basitliğe son vermektir.

✔ Değişik imge, çağrışım ve soyutlamalarla yeni bir söyleyiş ortaya koymak istemişlerdir.

✔ Akla karşı çıkmış, hayal gücüne, duyguya ağırlık vermişleridir.

✔ “Her şey insanla başlar, insanla biter.” görüşünü savunmuşlardır.

✔ Önemli olan kelimelerin anlamı değil, şairin ona yüklediği anlamlardır.

✔ Bireyin kendisine ve topluma yabancılaşması, yalnızlık, bunalım gibi temalar en çok işlenen temalardır.

✔ Gelenek tümüyle dışlanmış, bireyci bir şiir anlayışı geliştirilmiştir.

✔ Anlatımda kapalılık tercih edilmiştir.

✔ Sürrealizm, dadaizim ve varoluşçuluk akımlarının etkisi görülür.

✔ Konuşma diline karşı çıkmışlardır.

✔ Noktalama işaretlerine, büyük harf kullanımına önem vermemişlerdir.

⁙⁙⁙⁙⁙⁙⁙⁙⁙⁙⁙⁙⁙⁙⁙⁙⁙⁙⁙⁙⁙⁙⁙⁙⁙⁙⁙⁙⁙⁙⁙⁙⁙⁙⁙⁙⁙⁙⁙⁙⁙⁙⁙⁙⁙⁙⁙⁙⁙⁙⁙⁙⁙⁙⁙⁙⁙⁙⁙⁙⁙⁙⁙⁙⁙

⁂ Hisarcılar (1950-1980)

 

Cumhuriyet Döneminde Şiir

Cumhuriyet Döneminde Hikaye

Cumhuriyet Döneminde Roman

Cumhuriyet Döneminde Tiyatro

Cumhuriyet Döneminde Dergiler

ONLİNE TESTLER

TYT Konu Anlatımı / TYT Online Testler

12. SINIF TÜRK DİLİ ve EDEBİYATI DERSİ KONULARI